موضوعات اصلي
اخترشناسان موسسه فیزیک اختری در اسپانیا توانستند با برملا کردن راز 60 ساله خورشید روشی جدید را برای شناسایی سیاره های شبه زمینی و فراخورشیدی ارائه کنند.
به گزارش خبرگزاری مهر، دانشمندان اعلام کردند مقایسه ستاره های شبه خورشیدی توانسته است تفاوت کلیدی شیمیایی میان ستاره های دارای سیاره و ستاره های بی سیاره را آشکار کرده و یکی از بزرگترین رازهایی را که از گذشته درباره خورشید زمین کشف نشده باقی مانده بود، را برملا سازد.
این راز در وجود عنصر لیتیوم نهفته شده بود زیرا این عنصر متفاوت از عناصر سبکی مانند آهن، به واسطه فعل و انفعالات در ستاره ها به وجود نمی آیند در واقع گمان می رود این عنصر در حدود 13.7 میلیارد سال نوری پیش، پس از وقوع انفجار بزرگ در جهان به وجود آمده و در ساختار ستاره ها باقی مانده است تقریبا تمامی ستاره ها از این عنصر برخوردارند تنها در برخی از ستاره ها این عنصر طی فرایندهای درونی سوخته و به اتمام می رسند. مدلهای تکاملی ستاره ها نشان می دهد ستاره هایی در سن و جرم خورشید باید از مقادیر قابل توجهی از عنصر لیتیوم برخوردار باشند زیرا اتمسفر آنها از حرارت و ضخامت کافی برای سوزاندن عنصر برخوردار نیست
اما اتمسفرها در ستاره های شبه خورشیدی با دامنه متغیری از سطوح لیتیوم مواجهند به شکلی که در برخی از ستاره ها نسبت فراوانی این عنصر 10 درصد از فراوانی این ماده در کل جهان بوده و در برخی ستاره ها این نسبت به یک درصد می رسد.
به دلیل اینکه ستاره ای شبه خورشیدی هیچ راهی برای سوزاندن لیتیوم نخواهند داشت، دانشمندان با مطالعه بر روی سطوح این عنصر دریافتند ستاره هایی که سطوح لیتیوم اتمسفر آن با خورشید برابری می کند، دارای سیستم سیاره ای است و ستاره هایی که از چنین سیستمی برخوردار نیستند از سطوح بالاتری از لیتیوم بهره می برند.
در واقع پاسخ معمای 60 ساله کم بودن میزان لیتیوم خورشید که اختر شناسان را به خود مشغول کرده بود حضور سیستم سیاره ای در اطراف این ستاره عظیم است، معمایی که با حل شدن خود سئوالی دیگر را به جا گذاشته است، چرا ستاره هایی که از میزان کمتری از لیتیوم برخوردارند، سیستم سیاره ای دارند؟
اخترشناسان در موسسه آستروفیزیک “کاناریاس” در “تنریف” اسپانیا معتقدند در اوایل دوران شکل گیری یک ستاره، حضور صفحه های سیاره ای می تواند بر روی نحوه چرخش ستاره ها تاثیر گذاشته و ترکیب میان سطح و مرکز ستاره را افزایش دهد. این افزایش ترکیب می تواند لیتیوم را به قسمتهای داخلی ستاره هدایت کرده و در حرارت بالا آن را بسوزاند با این حال این نظریه ای است که همچنان نیازمند تحقیقات بیشتر و پیچیده تر خواهد بود.
بر اساس گزارش ام اس ان بی سی، کشف رابطه میان سیستمهای سیاره ای و حجم لیتیوم موجود در ستاره ها در عین حال روشی جدید را برای شناسایی سیاره های شبه زمینی در پیش روی اخترشناسان قرار داده است تا به این شکل قادر باشند پرده از راز سیستمهای سیاره ای ناشناخته بردارند.
